XAVIER




reż. Manuel Mozos, Portugalia, 2002, 95’
dir. Manuel Mozos, Portugal, 2002, 95’

Cópia digitalizada pela Cinemateca Portuguesa – Museu do Cinema


Bilety | Tickets | Bilhetes


Warszawa,  Kino Muranów
22 czerwca— 18:00

Bilety | Buy Tickets


Łódź,  Narodowe Centrum Kultury Filmowej
8 czerwca— 17:00

Bilety | Buy Tickets


Katowice, Kino Światowid
6 kwietnia— 15:00

Bilety | Buy Tickets




Melancholijne, pełne uroku, ale też porażek i rozczarowań portugalskie coming-of-age. Kultowy kinowy debiut Manuela Mozosa w odnowionej cyfrowo wersji reżyserskiej. Choć nakręcony w 1992 roku, w wyniku różnych perturbacji został ukończony dopiero 10 lat później z pomocą Paulo Rochy w roli producenta. Bohaterem filmu jest młody chłopak (Pedro Hestnes), który dryfuje po Lizbonie przełomu lat 80. i 90. i łapiąc się dorywczych prac, miotany emocjami próbuje przetrwać. W dzieciństwie matka (Isabel Ruth) oddała go do sierocińca pod opiekę siostry Luz (Isabel de Castro), tam poznał Hipólito (José Meireles), który został jego najlepszym przyjacielem. Xavier wraca do miasta po odbyciu służby wojskowej i wchodząc w dorosłość, chce nadać swojemu życiu sens. 

Podobne historie opowiadane przez Mozosa i innych przedstawicieli jego generacji – Pedro Costę, Teresę Villaverde, Joaquima Sapinho, Marco Martinsa – pokazywały ów mroczny cień, jaki rzucało otwarcie się portugalskiego społeczeństwa na konsumpcjonizm. Tłem dla tej przemiany są anonimowe dzielnice mieszkalne i miejsca pracy, inna Lizbona, nieobecna w ówczesnym kinie, „kinematograficzne miasto lat 60.”, będące hołdem złożonym Zielonym latom Paulo Rochy, którego Mozos był uczniem. 


Shot in 1992, but only completed 10 years later, this is Manuel Mozos' “faux” debut film (officially it was When It Thunders, in 1999). Here, we follow Xavier (Pedro Hestnes), who finally returns to Lisbon after compulsory military service. Xavier visits the orphanage where his mother gave him up as a child, surrounds himself with old friends and new acquaintances, trying to settle down and make a life for himself. But... the irreverence of age brings emotions to the surface, and a pending court case haunts him. Mozos’ Xavier is a Portuguese cult film, and also a homage to Paulo Rocha's Green Years, of whom he was a disciple.


Rodado em 1992, mas só concluído 10 anos depois, este é o “falso” filme de estreia de Manuel Mozos (oficialmente, foi ...Quando Troveja, em 1999). Aqui, seguimos Xavier (Pedro Hestnes), que regressa finalmente a Lisboa depois do serviço militar obrigatório. Xavier visita o orfanato onde a mãe o abandonou em criança, rodeia-se de velhos amigos e de novos conhecidos, tentando assentar e fazer vida própria. Mas... a irreverência da idade traz à tona as emoções e um processo judicial pendente persegue-o. Xavier de Mozos é um filme de culto português,  e também uma homenagem aos Verdes Anos, de Paulo Rocha, de quem foi discípulo.



Stopka | Credits | Ficha técnica


reżyser | director | realizador
Manuel Mozos

scenariusz | screenplay | argumento
Manuel Mozos, Jorge Silva Melo, Manuela Viegas

zdjęcia | cinematography | direção de fotografia 
José António Loureiro

montaż | editing | montagem
Nuno Carvalho, Pedro Filipe Marques, Manuel Mozos

muzyka | music | música
Mariana Ricardo
obsada | cast | atores
Pedro Hestnes, Cristina Carvalhal, José Meireles, Sandra Faleiro, Canto e Castro, Isabel de Castro, Isabel Ruth

producent | producer | produtor
Paulo Rocha, João Pedro Bénard

produkcja | production | produção
Rádio e Televisão de Portugal (RTP), Suma Filmes

nagrody | awards | prémios
Entrevues FF 2003 – Grand Prix (specjalne wyróżnienie); Coimbra Caminhos do Cinema Português 2004 – najlepszy film





Manuel Mozos

Urodził się w Lizbonie w 1959 roku. Ukończył studia filmowe w 1984 roku w dawnym Konserwatorium Narodowym. Pracował jako montażysta, scenarzysta i asystent reżysera z wieloma portugalskimi twórcami. Regularnie współpracuje z wydawnictwami, szkołami, instytutami, uniwersytetami, stowarzyszeniami kulturalnymi i filmowymi, klubami filmowymi i festiwalami. Od 2002 roku jest specjalistą w ANIM – Cinemateca Portuguesa, zajmując się identyfikacją, konserwacją i restauracją kopii filmowych. Jego debiutem reżyserskim był Um Passo, Outro Passo e Depois... (1989), który zdobył nagrodę dla najlepszego filmu zagranicznego na Entrevues – Belfort IFF w 1990 roku. Od tego czasu nakręcił ponad dwadzieścia filmów fabularnych i dokumentalnych, krótkometrażowych i pełnometrażowych, m.in.: fabuły ... Quando Troveja (1999), Xavier (1992/2002) i 4 Copas (2008), dokumenty Lisboa no Cinema (1994), Diálogos com João Bénard da Costa (1996), Ruínas (2009), który zdobył kilka nagród na festiwalach, m.in. FIDMarseille i IndieLisboa, oraz João Bénard da Costa – Outros Amarão as Coisas que Eu Amei (2014). Manuel Mozos był reżyserem In Focus podczas Viennale w 2012 roku.






Wybrana filmografia | Selected filmography | Filmografia

1989 - Um Passo, Outro Passo e Depois... (tv)
1999 - Censura: Alguns Cortes
1999 - ...Quando Troveja | When It Thunders
2002 - Xavier
2008 - 4 Copas
2009 - Ruínas | Ruins
2014 - Cinema: Alguns Cortes - Censura II
2014 - João Bénard da Costa - Outros Amarão as Coisas Que Eu Amei | João Bénard da Costa - Others Will Love The Things I Have Loved
2015 - Cinema: Alguns Cortes - Censura III
2017 - Ramiro
2019 - Sophia, Na Primeira Pessoa