ZIELONE LATA



OS VERDES ANOS | GREEN YEARS



reż. Paulo Rocha, Portugalia, 1963, 88’
dir. Paulo Rocha, Portugal, 1963, 88’

Cópia digitalizada pela Cinemateca Portuguesa – Museu do Cinema


Bilety | Tickets | Bilhetes


Warszawa,  Kino Muranów
20 czerwca— 20:00

Bilety | Buy Tickets


Łódź,  Narodowe Centrum Kultury Filmowej
6 czerwca— 19:00

Bilety | Buy Tickets


Katowice, Kino Światowid
4 kwietnia— 20:00

Bilety | Buy Tickets




Jak chcą niektórzy – film, od którego zaczęło się kino portugalskie, nagrodzony w Locarno kultowy klasyk wyznaczający początek ery Cinema Novo (Nowego Kina). Pełnometrażowy debiut Paulo Rochy opowiada historię miłości pracującego w zakładzie szewskim Júlia (Rui Gomes) i pokojówki Ildy (debiutująca tu Isabel Ruth, późniejsza diwa kina portugalskiego). Oboje przybyli do Lizbony z prowincji, licząc na lepszą przyszłość i to właśnie nieprzejednane w swojej dynamice miejskie życie stanie się przyczyną finałowej tragedii. 

Zdjęcia zostały zrealizowane głównie w Alvalade i na Avenida de Roma, w burżuazyjnej modernistycznej dzielnicy z lat 50., którą Salazar uznał za tak… „brzydką”, że jego zdaniem mogła być doskonałą bramą wjazdową do historycznego centrum, podkreślając jego wysublimowane piękno. Rocha wykorzystał formalny aspekt architektury do stworzenia portretów psychologicznych pary bohaterów. Jego film pokazywał nowoczesność jako pociągającą, ale i powodującą obłęd. 

Mistrz Manoel de Oliveira pisał o młodym bohaterze Zielonych lat: Jego rywalem nie jest inny mężczyzna, którego może zniszczyć w akcie pełnego pasji zaślepienia. Nie. Jego rywalem jest życie, tajemnicza zapadnia, albo studnia (...), która, symbolicznie, skłania go do rzucenia kamieniem.


A digitally restored classic that marks the beginning of Cinema Novo. Paulo Rocha's debut film tells the love story of Júlio, who works as an apprentice shoemaker, and Ilda, a domestic servant in an upper-middle-class family. Both have come to Lisbon from the provinces in the hope of a better future.  Shot mainly in Alvalade and Avenida de Roma, a bourgeois modernist neighbourhood from the 1950s, Rocha used the formal aspect of the architecture to portray the psychology of his characters. The film showed modernity as appealing, but also potentially maddening.



Um clássico, restaurado digitalmente, que marca o início do Cinema Novo. A estreia de Paulo Rocha conta a história de amor de Júlio, que trabalha como aprendiz de sapateiro, e Ilda, uma empregada doméstica numa família de classe média-alta. Ambos vieram da província para Lisboa, na esperança de um futuro melhor.  Filmado principalmente em Alvalade e na Avenida de Roma, um bairro modernista burguês dos anos 50, Rocha usou o aspecto formal da arquitectura para retratar a psicologia dos seus personagens. O filme mostrava a modernidade como apelativa, mas também potencialmente enlouquecedora.







Stopka | Credits | Ficha técnica


reżyser | director | realizador
Paulo Rocha

scenariusz | screenplay | argumento
Nuno Bragança, Paulo Rocha

zdjęcia | cinematography | direção de fotografia 
Luc Mirot

montaż | editing | montagem
Margareta Mangs

muzyka | music | música
Carlos Paredes
obsada | cast | atores
Isabel Ruth, Rui Gomes, Paulo Renato

producent | producer | produção
António da Cunha Teles

produkcja | production | produção
Produções Cunha Telles

nagrody | awards | prémios
MFF w Locarno 1964 – najlepszy debiut





Paulo Rocha

(1935-2012) Jedno z najważniejszych nazwisk współczesnego kina portugalskiego, siła napędowa Cinema Novo z lat 60. Paulo Rocha urodził się w Porto, studiował na Wydziale Prawa w Lizbonie, gdzie dołączył do ruchu klubów filmowych. Następnie wyjechał do Paryża, gdzie ukończył studia reżyserskie w IDHEC i był asystentem Jeana Renoira przy filmie Le Caporal Épinglé (1962). W 1961 roku powrócił do Portugalii, gdzie współpracował z Manoelem de Oliveirą przy filmach Polowanie (1963; pokazywany w sekcji Focus na Portugalię 23. MFF NH) i Acto da Primavera (1963). Również w 1963 zadebiutował w pełnym metrażu kultowymi Zielonymi latami, kluczowym dziełem, które zapoczątkowało Cinema Novo, a następnie Mudar de Vida (1964) – oba filmy zostały wyprodukowane przez António da Cunhę Tellesa, który również debiutował w tym czasie. Rocha stworzył swój własny model produkcji w Suma Filmes, występując jako reżyser-producent Wyspy miłości (1982). Był także producentem filmów takich filmowców jak João Viana, Rita Azevedo Gomes i Manuel Mozos. Rocha został profesorem w Escola Superior de Cinema, stając się punktem odniesienia dla kilku pokoleń filmowców. Se Eu Fosse Ladrão, Roubava (2013) z Isabel Ruth i Luísem Miguelem Cintrą okazał się jego ostatnim filmem.






Wybrana filmografia | Selected filmography | Filmografia


1963 - Zielone lata | Os Verdes Anos | The Green Years
1966 - Mudar de Vida | Change of Life 
1982 - Wyspa miłości | A Ilha dos Amores | Island of Love
1984 - A Ilha de Moraes 
1987 - Góry księżycowe | O Desejado
1998 - Złota rzeka | O Rio do Ouro | River of Gold
2000 - A Raiz do Coração | The Heart's Root
2004 - Vanitas | Vanity
2013 - Se Eu Fosse Ladrão, Roubava | If I Were a Thief... I'd Steal